Финанс мәгърифәте. Банк кертемнәре (депозит)килешүенең иң мөһим шартлары турында
Халык арасында популяр банк хезмәтләренең берсе-банк кертемнәре. Ул гражданнарның акчаларын инфляциядән саклауның иң киң таралган юнәлеше булып тора.
Хәзерге вакытта банклар халык өчен банк кертемнәренең күп төрлелеген куллана, бу банкларның кертемчеләр өчен югары конкуренциясе белән бәйле. Банк кертемнәрен ачу һәм алар буенча операцияләр башкару Кагыйдәләре Россия Федерациясе Гражданлык кодексы, Россия Банкының 2021 елның 30 июнендәге 204-нче номерлы Инструкциясе белән билгеләнгән.
Шул ук вакытта физик затларны банк кертемнәре шартлары турында мәгълүмат бирү тәртибе 1990 елның 2 декабрендәге 395-I номерлы Федераль законның 36.2 статьясында каралган (алга таба 395 – I номерлы Федераль закон).
Әлеге статья нигезләмәләренә һәм 2022 елның 1 октябреннән үз көченә кергән Россия Банкының 2022 елның 3 июнендәге 6150-У номерлы күрсәтмәсенә ярашлы, банк физик затлар белән банк кертемнәре килешүләрендә таблицада түбәндәге мәгълүматны күрсәтә: - кертемнең төре, суммасы, валютасы; - кертемне тулыландыру мөмкинлеге; - кертемне тулыландыруга булган чикләүләр; - кертемне кайтару вакыты һәм датасы (срочный салымнарга); таләп буенча салым бирү шартларында төзелгән банк кертемнәре килешүләре буенча, таләп ителгәнгә кадәр сүзләре күрсәтелә; - еллык процентлар буенча кертем буенча процент ставкасы (Процент Ставкалары) - банк кертемнәре килешүләре буенча, анда килешү ягының фиксацияләнгән күләме яки процент ставкасының фиксацияләнгән күләмнәре аны төзегәндә банк кертемнәре килешүендә билгеләнә (даими процент ставкасы); - кертем буенча берничә процент ставкасы булганда, аларның һәрберсен куллану шарты һәм вакыты күрсәтелә; - таләп ителгәнче кертемнәр буенча процент ставкасы банк кертемнәре килешүе төзелгән көнгә күрсәтелә, шулай ук банк кертемнәре килешүендә мондый мөмкинлек каралган очракта түләнә торган процентлар күләмен банк үзгәртү мөмкинлеге турында мәгълүмат күрсәтелә; - үзгәрешле процент ставкасын (кыйммәтләре банктан бәйсез һәм аның белән аффилирланган затлардан чыгып билгеләнә торган үзгәрешле зурлыкларны үз эченә алган процент ставкасын) кулланганда - аны билгеләү тәртибе һәм банк кертеменең килешүе төзелгән көнгә әһәмияте, кертемчегә мондый процент ставкасын үзгәртү турында хәбәр итү тәртибе һәм вакыты; - кертемчегә кертем буенча процентлар түләү тәртибе; - процент ставкасы (Процент ставкалары) яки салымчы таләпләре буенча срочный вклад суммасын яки аның бер өлешен вакытыннан алда кайтарганда аны (аларны) билгеләү тәртибе; - процентлар күләме һәм аларны түләүнең периодиклыгы турында шартларны үзгәртмичә, срочный вклад суммасының бер өлешен вакытыннан алда кайтару мөмкинлеге, мондый вакытыннан алда кайтару шартлары, кертем суммасының кимеми торган калдыгы күләме; - срочный вклад срогын озайту мөмкинлеге һәм тәртибе; - банк белән салымчы арасында мәгълүмат алмашу ысулы.
Банк кертемнәре шартнамәсе шартлары таблицасына федераль закон таләпләренә каршы килмәгән башка шартлар кертелергә мөмкин.
Банк кертемнәре килешүе шартлары таблицасы банк кертемнәре килешүендә әлеге килешүнең беренче битеннән башлап урнаштырыла һәм бу килешүдә кулланылган Шрифтларның максималь зурлыгындагы ачык, яхшы укыла торган шрифт белән языла.
Банк кертем килешүендә салымчыларга салым срогы тәмамланганчы акча саклау шарты белән кредит оешмасы тарафыннан салым суммасына түләнә торган минималь керемне билгеләүче процент ставкасының кыйммәтен ача, кертемнәрнең табышлыгын үзгәртү мөмкинлеген күздә тоткан шартларны исәпкә алмыйча, шул исәптән салымчының башка килешү төзегән (өзелгән) һәм (яки) акчаларны кертемгә урнаштыру белән бәйле булмаган өстәмә хезмәтләр (акчаларны счетка кертү) (алга таба кертем буенча минималь гарантияләнгән ставка).
Моннан тыш, килешүнең беренче битендә квадрат рамкада уң өске почмакта шулай ук кертем буенча минималь гарантияләнгән ставканың кыйммәте ачылырга тиеш, ул кертем суммасына кредит оешмасы тарафыннан кертем срогы тәмамланганчы акча саклау шарты белән, аның табышлыгын үзгәртүгә китерә торган шартларны исәпкә алмыйча түләнә торган минималь керемне билгели. Бу мәгълүмат, тиешлечә, ак фонда кара төстәге саннар һәм баш хәрефләр белән, Бу биттә кулланылган Шрифтның максималь зурлыгындагы ачык, яхшы укыла торган шрифт белән языла. Квадрат рамканың мәйданы банк кертемнәре килешүенең беренче битендәге мәйданның ким дигәндә биш процентын тәшкил итәргә тиеш.
Банк кертемнәрен Электрон формада Физик зат шартлар таблицасы һәм минималь гарантияләнгән ставканың кыйммәте белән танышканнан соң гына төзергә мөмкин булачак.
Шулай итеп, кертемне сайлаганда һәм ачканда (банк офисында да, дистанцион ысул белән дә) гражданнар аның төп куллану характеристикаларын һәм кертемнең (депозитның) үзлекләрен чагылдырган таблицага китерелгән төп шартлары белән таныша алалар.